Hiện nay, chính phủ Anh đang tiến hành cổ phần hoá hãng bưu chính Anh Royal Mail 500 năm tuổi. Các nhà phân tích ước tính Royal Mail có giá trị hơn 5 tỷ USD. Trong khi đó, tại Canada, chính phủ lại hoàn toàn bỏ qua những lời kêu gọi cổ phần hoá hãng bưu chính Canada Post Corp. Thay vào đó, từ nhiều năm nay tập đoàn bưu chính của Canada đang phải vật lộn, đấu tranh để chuyển đổi thành một tập đoàn bưu chính hiện đại, tự chủ về tài chính.

Tuy vậy, hiện nay Canada Post đã sắp sửa rơi vào tình cảnh phá sản. Công ty đã mất tất cả các giá trị tài sản và đối mặt với hàng núi những kết quả kinh doanh thua lỗ. Thật mỉa mai là người đang lãnh đạo công cuộc cổ phần hoá hãng bưu chính Anh lại là cựu CEO của Canada Post.  Moya Greene được tuyển dụng để điều hành hãng Royal Mail vào năm 2010. Nhiệm vụ của bà là chuẩn bị cho công cuộc cổ phần hoá Royal Mail và giám sát việc bán công ty ra công chúng.

Nếu Canada Post được phép tiến hành các chiến lược cắt giảm dịch vụ, hãng sẽ nhanh chóng không còn là một tập đoàn bưu chính quốc gia nữa và thương hiệu Canada Post sẽ bị lãng quên.

Theo bình luận của các cơ quan báo chí phương Tây, nước Anh đang noi theo chiến lược cổ phần cơ quan bưu chính của những nước như Đức, Hà Lan và Áo. Những quốc gia này đã cổ phần hoá hoạt động bưu chính của họ. Áp lực cổ phần hoá đến từ cuộc cạnh tranh trên thị trường ngày càng gia tăng và các cổ đông mới bắt buộc chế độ độc quyền cũ phải có những thay đổi cần thiết để giữ chân khách hàng.

Greene tham gia vào Canada Post vào năm 2005 với một hồ sơ tiểu sử có bề dày kinh nghiệm tiến hành cổ phần hoá. Bà đã từng giám sát công cuộc phi điều tiết hoá ngành công nghiệp hàng không Canada và cổ phần hoá thành công Tập đoàn đường sắt quốc gia Canada (Canadian National Railway) lúc đó đang thua lỗ nặng nề.

Greene cũng đã cố gắng thuyết phục chính phủ Canada ủng hộ chiến lược từng bước cổ phần hoá Canada Post. Bà đã lên kế hoạch bắt đầu bán cổ quyền thiểu số cho công chúng để huy động vốn đổi mới. Đó là một phần nhằm chuẩn bị cho nền văn hóa độc quyền có những thay đổi cơ bản.

Lúc đó, vào năm 2008, Canada Post không có bất kỳ món nợ nào, lợi nhuận trước thuế đạt 161 triệu USD. Kế hoạch về lương hưu được tài trợ hoàn toàn và công ty trả cổ tức hàng năm. Giá trị công ty đạt khoảng 1,5 tỷ USD.

Tuy nhiên, chính phủ Canada lo ngại và yêu cầu Greene ngừng các kế hoạch tư nhân hoá. Chính phủ lập một ban tư vấn và nói rằng Canada Post sẽ không cổ phần hoá. Vì thế, ban tư vấn khuyến nghị triển khai kế hoạch “hiện đại hoá” và được đảm bảo tài chính bằng nguồn vốn vay đảm bảo từ chính phủ.

Cho đến nay, số tiền vay này đã lên đến hơn 1 tỷ USD. Một lần nữa, cơ chế độc quyền lại chứng tỏ là kẻ thù của sự đổi mới. Chương trình “Chuyển đổi Bưu chính” không giúp cắt giảm chi phí và đem lại doanh thu cần thiết cho Canada Post. Hàng triệu USD đã được đầu tư nâng cấp các thiết bị xử lý bưu kiện lỗi thời. Sự tấn công của truyền thông số ăn mòn doanh thu thư tay và thư quảng cáo. Doanh thu bưu kiện không đủ để đền bù những thua lỗ trong các mảng kinh doanh cốt lõi. Kết quả là, Canada Post đã lao dốc từ giá trị 1,5 tỷ USD năm 2008 xuống mức giá trị ròng âm 2,6 tỷ USD vào cuối năm ngoái. Quỹ lương hưu của Canada Post hiện đang thiếu tới 6 tỷ USD. Lợi nhuận của công ty tiếp tục biến mất. Gần đây, Canada Post đã phải chịu khoản thua lỗ trước thuế 134 triệu USD. Ban lãnh đạo công ty khuyến cáo chính phủ rằng họ chỉ còn đủ số tiền mặt để duy trì đến đầu năm 2014.

Mới đây, Canada Post đã tham gia vào Hội đồng quản trị Hội nghị Canada để đánh giá về tình trạng công ty. Họ đã đề nghị cắt giảm nhiều dịch vụ để giải cứu công ty. Kế hoạch này bao gồm lịch đưa thư xen kẽ các ngày, thay thế các điểm bưu điện và chuyển tất cả các hộp thư riêng của hộ gia đình thành hộp thư cộng đồng. Hội đồng quản trị cho rằng nếu Canada Post không thực hiện các biện pháp cắt giảm dịch vụ này, họ sẽ phải đối mặt với “mức lỗ hàng năm 1 tỷ USD vào năm 2020”.

Theo bình luận của các chuyên gia, nếu Canada Post được phép tiến hành những chiến lược cắt giảm dịch vụ này, hãng sẽ nhanh chóng không còn là một tập đoàn bưu chính quốc gia nữa và thương hiệu Canada Post sẽ bị lãng quên. Có lẽ, chính phủ Canada chỉ còn lại lựa chọn cổ phần hoá Canada Post ngay.

Bảo Bình / ICTnews

Theo The Star