Không chỉ thanh long và dưa hấu, nhiều mặt hàng nông sản như xoài, vải thiều, sầu riêng… cũng đứng trước nguy cơ phải giải cứu. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp bán lẻ cho biết không nhận được hàng để tiêu thụ, dù nhu cầu thị trường rất lớn.
Bộ Công thương họp với các địa phương và nhà phân phối về nhu cầu tiêu thụ hàng nông sản – Ảnh: MOIT
Nghịch lý trên được nhiều nhà bán lẻ đưa ra tại buổi họp chiều 11-2 của Bộ Công thương với các sở công thương địa phương và các nhà phân phối lớn về việc tiêu thụ một số mặt hàng nông sản xuất khẩu gặp khó khăn, ảnh hưởng của dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới virus corona gây ra.
Ông Nguyễn Hữu Dũng, giám đốc Sở Công thương Đồng Tháp, cho hay phần lớn sản phẩm nông sản của Đồng Tháp chủ yếu xuất sang Trung Quốc, ảnh hưởng của dịch nên còn tồn đọng lượng khá lớn. Nhiều mặt hàng khác cũng dự báo “tương lai xấu”, như xoài dự kiến tổng lượng thu hoạch lên tới 90.000 tấn, chỉ khoảng 1,5 tháng nữa thu hoạch.
Xoài, nhãn, vải, khoai lang… cũng có nguy cơ
Mặt hàng khoai lang cũng tồn gần 11.000 tấn, tập trung chủ yếu ở một huyện khiến người dân đang hoang mang; ớt tồn 16.700 tấn; nhãn 11.000 tấn. Riêng sản lượng thanh long không lớn lắm, ngành đã liên hệ tiêu thụ tương đối tốt nên không phải giải cứu…
“Đề xuất Nhà nước có chính sách hỗ trợ hợp tác xã, người sản xuất, chi phí vận chuyển, lãi suất ngân hàng, sơ chế, sử dụng kho đông lạnh để bảo quản hàng hóa sau thu hoạch. Đồng Tháp cũng quyết liệt, nhưng quá trình giao nhận hàng cũng không kịp với độ chín của trái cây nên bị hư hỏng nhiều” – ông Dũng cho hay.
Tương tự, theo ông Hà Lê Thanh Trung – phó giám đốc Sở Công thương Bình Thuận, sản phẩm chính đang bị tồn đọng là thanh long, đang lưu trữ tại kho lạnh là 7.800 tấn; dự kiến thu hoạch tiếp hơn 96.000 tấn.
Sở đã làm việc với các doanh nghiệp xuất khẩu để mua và đưa vào kho lạnh, tìm kiếm thuê kho và mua cho bà con. Tuy nhiên, ông cho rằng cần thêm hỗ trợ doanh nghiệp bán lẻ và hệ thống trung tâm thương mại, làm việc với doanh nghiệp tiêu thụ phía Nam, một số doanh nghiệp thống nhất sẽ đưa vào tiêu thụ.
Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp phân phối lại cho biết không mua được nguồn hàng cần giải cứu. Bà Đinh Hải Vân, giám đốc thu mua miền Bắc của Tập đoàn Central Retail, cho biết Big C tiêu thụ mỗi ngày 100 tấn dưa hấu, gấp 10 lần so với ngày thường và 70 tấn thanh long/ngày.
Sản phẩm thanh long ruột đỏ có lượng tiêu thụ nhiều hơn so với dự báo, song khi liên hệ với các đơn vị cung cấp ở Tiền Giang lại được thông báo không có đủ hàng để giao và “không cần giải cứu”.
Nhu cầu có, cung nói không cần
Cùng tình trạng trên, theo bà Nguyễn Thanh Thủy – phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Dịch vụ thương mại tổng hợp Vincommerce (sở hữu chuỗi Vinmart), sản lượng tiêu thụ dưa hấu rất lớn, lên tới hàng trăm tấn, nhưng khi liên lạc nông dân thì không có.
“Đơn cử như dưa hấu Gia Lai, Vinmart có nhu cầu cần 60 tấn/tuần nhưng giao rất nhỏ giọt. Do đó, tháng nào có trái gì, sản lượng bao nhiêu, giá thế nào thì cần rõ, vì khi đi kết nối thì thông tin cung cấp một giá, nhưng sau đó người dân lại đưa ra giá khác” – bà Thủy nói.
Tương tự, bà Trần Thu Quỳnh, giám đốc thu mua miền Bắc của Công ty Aeon Việt Nam, cho biết hiện tại có thông tin là dưa hấu và thanh long không cần giải cứu nữa. Do đó, bà Quỳnh khẳng định cần phải có thông tin chính xác và chiến lược dài hạn hơn, bởi nếu người tiêu dùng nghĩ rằng các sản phẩm này cần giải cứu thì giá trị sẽ không cao và không ưu tiên sử dụng; đồng thời cần nâng cao tiêu chuẩn về đóng gói, bao bì và chất lượng sản phẩm để tiêu thụ trong nước và xuất khẩu sang các thị trường khác.
Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải khẳng định việc tiêu thụ sản phẩm phải trên cơ sở đảm bảo chất lượng tiêu chuẩn sản phẩm. Hiện nay, việc chung tay tiêu thụ sản phẩm là quan trọng, bởi mùa vải và nhiều sản phẩm khác chuẩn bị vào vụ, cần có phương án để thúc đẩy tiêu thụ, chủ động tiêu thụ hàng hóa, tránh trường hợp giải cứu, gắn với tăng năng lực cho khâu chế biến, bảo quản đông lạnh.
Ông đề nghị các địa phương cần phải cung cấp thông tin cụ thể sản lượng, chất lượng và thời điểm để có kết nối cung cầu cho phù hợp, tập hợp đầu mối thông tin tại Vụ Thị trường trong nước, liên hệ qua các đầu mối để có kết nối nhanh nhất với từng sản phẩm, tránh thủ tục rườm rà. Cũng trong buổi họp, đại diện các sở công thương và hệ thống phân phối đã ký biên bản ghi nhớ tiêu thụ hàng nông sản.
https://tuoitre.vn
