Cạnh tranh khốc liệt giành thị phần bán lẻ Việt

Ngày đăng: 05/12/2020 08:53:51

Theo thống kê, số lượng cửa hàng tiện lợi đã tăng trưởng tới 60% khi trong năm 2019 có gần 2.495 cửa hàng thì từ đầu năm 2020 đến nay, con số này đã là 5.228. Cùng với đó là các trung tâm thương mại cũng tăng trưởng khoảng 11% (tăng 11 trung tâm trong năm qua).

Dù bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh từ đầu năm đến nay, nhưng theo đánh giá của giới chuyên gia, Việt Nam đang là một trong số ít các quốc gia trong khu vực có chỉ số GDP tăng trưởng dương trong năm 2020, đồng thời, Việt Nam cũng được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì kinh tế ổn định và phát triển ở mức nhanh nhất tại khu vực Đông Nam Á.

Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã dự báo GDP của Việt Nam tăng trưởng ở mức 1,8% trong năm 2020 và nhanh chóng phục hồi trở lại mức 6,3% trong năm 2021. Riêng về bán lẻ, trong quý III/2020, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước tính đạt 1.305.800 tỷ đồng.

Với những điều kiện thuận lợi trên, vừa qua, hàng loạt DN bán lẻ trong nước đã có tham vọng mở rộng thị phần trên thị trường.

Tổng Giám đốc Công ty VinCommerce Trương Công Thắng cho biết, đã đưa ra định hướng sẽ đạt gần 10.000 điểm bán nội địa (cửa hàng VinMart+) và hơn 300 siêu thị VinMart trong vòng 5 năm tới. Saigon Co.op cũng đặt mục tiêu mở rộng mạng lưới tối thiểu đạt 2.000 điểm bán và doanh thu tăng trưởng bình quân từ 8%-10%/ năm trong vòng 5 năm tới. Không kém cạnh, Satra là một trong những nhà bán lẻ hàng đầu Tp.Hồ Chí Minh cho biết mục tiêu của họ đến năm 2025 là sẽ có thêm 5 siêu thị Satramart; 4 Trung tâm thương mại Centre Mall; tùy vào tình hình thị trường sẽ duy trì từ 150-250 cửa hàng mang thương hiệu Satra.

Lý giải vì sao các DN bán lẻ đua nhau mở rộng thị phần sau dịch bệnh, chuyên gia bán lẻ Vũ Vinh Phú nhận định, Việt Nam là một thị trường hết sức tiềm năng với dân số đông, thu nhập ngày càng tăng; thị trường bán lẻ hiện đại mới chiếm 25%, đặc biệt chưa phát triển mạnh ở vùng nông thôn. Bên cạnh đó, nhu cầu mua sắm, tiêu dùng cũng chiếm 71% GDP.

Ngoài ra, ông Phú cũng cho rằng, giai đoạn dịch bệnh khiến các DN bị gián đoạn kinh doanh, buôn bán cầm chừng, thậm chí là giải thể, chính vì vậy, đây chính là lúc họ hồi phục. Một lí do nữa là Việt Nam vừa kí kết một loạt các FTA, vì vậy làn sóng đầu tư vào bán lẻ sẽ tăng cao, hàng hóa của các nước vào Việt Nam với thuế suất ưu đãi ngày càng nhiều. Nắm bắt được thời cơ này, các DN mở rộng thị phần là một điều đúng đắn.

Vấn đề được đặt ra là các DN sẽ mở rộng theo hướng nào? Theo ông Phú, DN có thể sẽ phát triển thêm chuỗi theo mô hình đang sẵn có, hoặc phát triển các mô hình nhỏ tiếp cận với ngõ ngách dân cư. Đồng thời, cũng sẽ tính đến việc tăng cường liên kết, tổ chức thu mua hàng tận gốc, giảm bớt các khâu trung gian để giảm chi phí, xây dựng những nhãn hàng riêng cho mình.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng cho rằng DN sẽ mở rộng xây dựng thương hiệu theo chiều sâu, tăng cường thu thập dữ liệu khách hàng, mở rộng bán hàng đa kênh, đưa công nghệ hiện đại vào chiếm lĩnh thị phần và thu hút khách.

Doanh nghiệp nội đang ở đâu?

Thực tế cho thấy, một nửa đại siêu thị trong nước đang thuộc về DN nước ngoài như Nhật Bản, Thái Lan… DN Việt Nam chỉ chiếm hệ thống siêu thị tầm trung và siêu thị mini.

Đặc biệt, theo làn sóng đầu tư đang dịch chuyển về Việt Nam ngày càng nhiều, các DN ngoại đang thể hiện rõ “tham vọng” trước thị trường bán lẻ Việt đầy tiềm năng.

Vừa qua, Arisaig Asia Consumer cho biết, quỹ đã đầu tư vào 3 DN mới tại châu Á, trong đó có Tổng công ty Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn.

Tháng 6 vừa qua, Quỹ Mekong Enterprise Fund III (do Mekong Capital tư vấn quản lý) công bố đầu tư vòng thứ 3 cho chuỗi cầm đồ F88. Trước đó, quỹ này đã đầu tư thành công vào nhiều DN bán lẻ tiêu dùng của Việt Nam như Golden Gate, Thế giới Di động, gần đây là Pharmacity.

Trước động thái này, giới chuyên gia nhận định, các DN ngoại sẽ tiếp tục đổ bộ vào thị trường bán lẻ tiềm năng của Việt Nam.

Mặt khác, về phía DN nội, ông Phú cho rằng có một điểm yếu chung là về công nghệ; cùng với đó, 80% nguồn nhân lực trong siêu thị không được đào tạo về bán lẻ. Bên cạnh đó, tình trạng hàng giả, hàng nhái vẫn đang tiếp diễn và trong tình trạng báo động, bán hàng đa kênh cũng chưa thật sự phát triển. Chính những điểm yếu này của DN Việt lại là điểm mạnh của DN ngoại. Họ mạnh về công nghệ, quen với bán lẻ hiện đại, chăm sóc khách hàng, tập hợp dữ liệu khách hàng rất kĩ và tốt, tạo ra niềm tin cho khách hàng một cách sâu sắc.

Tuy nhiên, thách thức luôn đi kèm với cơ hội. DN Việt cũng đang đứng trước những cơ hội để thay đổi, tái cấu trúc, hội nhập với bán lẻ hiện đại. Theo các chuyên gia, để giữ vững được lợi thế trên sân nhà, DN trong nước cần làm mới mình, đẩy mạnh xây dựng niềm tin của khách hàng, phát triển bán hàng đa kênh kèm theo giao hàng nhanh chóng.

Về phía các cơ quan quản lý cần xây dựng chính sách hỗ trợ DN, tạo lập các hàng rào kỹ thuật để bảo vệ DN trong nước trước những hành động cạnh tranh không lành mạnh của hàng ngoại. Ngoài ra, DN nội có thể tính đến phương án liên kết để tạo lập các tập đoàn bán lẻ lớn, xây dựng thương hiệu của riêng mình để cạnh tranh với DN ngoại.

 

Hạ Chi (Theo Thời báo Ngân hàng)