Khi không có TPP, các DN Việt vẫn xuất khẩu được vào thị trường Mỹ nếu đáp ứng tốt các tiêu chí an toàn sản phẩm, nguồn cung cấp có trách nhiệm, tuân thủ và minh bạch được áp dụng…
Ảnh minh họa.
Đây là khẳng định của đại diện Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam (AmCham Việt Nam) và Hiệp hội May mặc và Giày dép Hoa Kỳ (AAFA) cho các DN Việt trong buổi làm việt kết nối với DN Việt.
DN Việt vẫn trong “Top”
Theo số liệu thống kê, trong vòng 12 tháng tính đến 31/8/2017, nhập khẩu hàng may mặc vào Mỹ từ Việt Nam tăng 8,74% và giày dép tăng 11,83%. Đối với thị trường Mỹ, Việt Nam là nhà xuất khẩu lớn thứ hai sau Trung Quốc ở cả hai nhóm ngành hàng may mặc và giày dép.
Thậm chí, khi không được hưởng lợi từ bất kỳ chương trình ưu đãi thương mại hay Hiệp định thương mại tự do (FTA) nào, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ tiếp tục vượt qua các đối thủ cạnh tranh trên thị trường này. Các nhà bán lẻ và người tiêu dùng Mỹ đang ưa chuộng và đánh giá hàng may mặc Việt Nam có những điểm mạnh về chất lượng, giá cả và tuân thủ cam kết giao hàng.
Phó giám đốc Cấp cao Chuỗi Cung ứng, Hiệp hội AAFA, ông Nate Herman cho biết, Việt Nam đang xếp ở vị trí thứ 12 trong các quốc gia và vùng lãnh thổ nhập khẩu hàng hóa vào Mỹ. Trong đó, Việt Nam đang có những ngành hàng đạt tốc độ tăng trưởng cao và giá trị lớn là giày dép, may mặc, đồ dùng du lịch…
Tốc độ tăng trưởng tăng trưởng nhập khẩu các ngành hàng này, đang tiếp tục tăng cao và Việt Nam được xác định vẫn là nhà nhập khẩu lớn về các ngành hàng giày dép, may mặc, đồ dùng du lịch… đối với thị trường Mỹ và là đối tác quan trọng.
Tuy nhiên, không ít chuyên gia cũng dự báo, trong thời gian tới, Mỹ sẽ không thực hiện đàm phán song phương hay đa phương về các hiệp định thương mại tự do và có xu hướng tái đàm phán lại các FTA khác mà Mỹ đã ký kết với các nước cũng như vùng lãnh thổ.
Bên cạnh đó, chính sách thương mại Mỹ đang tập trung vào những vấn đề trọng tâm gồm: giảm thâm hụt thương mại, quản lý thương mại và thúc đẩy xuất khẩu của Mỹ. Song song đó, Mỹ cũng tích cực triển khai kích cầu sản xuất kinh doanh nội địa, tạo công ăn việc làm và phát triển thị trường nội địa.
Theo đó, việc Mỹ xem xét lại Hệ thống GSP (Hệ thống ưu đãi thuế quan phổ cập) có khả năng ảnh hưởng đến các ngành hàng giày dép, may mặc, đồ dùng du lịch… của Việt Nam. Nếu Việt Nam không được hưởng ưu đãi GSP, thì có thể sẽ bị cạnh tranh bởi các quốc gia đang hưởng ưu đãi GSP như Campuchia, Myanmar, Philippines… Việt Nam là quốc gia có thể được lợi từ Dự luật MTB (Dự luật tạm thời dừng hoặc giảm thu thuế nhập khẩu các loại) trong hai đến ba năm tới, nên Việt Nam cần tìm hiểu cũng có chiến lược khai thác hiệu quả.
Mặc dù vậy, đánh giá về mối quan hệ thương mại song phương giữa Việt Nam và Mỹ, bà Mary Tarnowka, Tổng Lãnh sự, Lãnh sự Quán Mỹ, TP. Hồ Chí Minh, cho rằng, thúc đẩy cam kết thương mại lâu dài tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam là vấn đề quan trọng mà Mỹ luôn quan tâm. Đặc biệt, phát triển mối quan hệ thương mại, đầu tư với Việt Nam là một trong những giải pháp để Mỹ có thể tham gia vào khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Cần tận dụng “chìa khóa mở cánh cửa Mỹ”
Đại diện Tổ chức Worldwide Responsible Accredited Production (WRAP) cho rằng, hiện nay chuỗi cung ứng hàng may mặc và giày dép đòi hỏi hoạt động đánh giá tuân thủ xã hội ngày càng cao. Cũng vậy, an toàn sản phẩm và vấn đề tuân thủ có vai trò quan trọng mà DN Việt Nam cần quan tâm và xác định là yếu tố định hướng để hoạt động xuất khẩu thuận lợi hơn.
Theo ông Josue Solano, Chủ tịch và Giám đốc Điều hành, BBC International LLC, DN cần liên tục cập nhật những thay đổi về an toàn sản phẩm và vấn đề tuân thủ ở các thị trường mà tham gia xuất khẩu và bán hàng. Đồng thời, xác định vị trí của DN, ngành hàng đang nằm ở đâu trong chuỗi cung ứng toàn cầu cần được ưu tiên, để có chính sách hoạt động và quản lý nhà cung ứng đầu cũng như sản phẩm đầu ra.
“Sản phẩm sẽ phân phối và bán tại thị trường nào, DN cần đáp ứng yêu cầu về pháp lý, thị hiếu tiêu dùng của thị trường đó. Ngoài ra, DN không nên tiết kiệm chi phí, mà cần dành chi phí phù hợp cho lĩnh vực an toàn sản phẩm và vấn đề tuân thủ, nhằm đảm bảo uy tín thương hiệu và không mất khách hàng”, ông Josue Solano nhấn mạnh.
Mặc khác, thách thức đặt ra cho các DN là thực hiện an toàn sản phẩm và vấn đề tuân thủ ở mỗi quốc gia có những tiêu chuẩn khác nhau. Cụ thể trong thực hiện an toàn sản phẩm và vấn đề tuân thủ tại Mỹ có danh sách về sử dụng hóa chất, nhưng mỗi bang lại có thêm một số quy định và danh sách riêng.
Liên quan đến những cơ hội khác cho hàng xuất khẩu của DN Việt vào Mỹ khi không có TPP, ông Jon Fee, Cố vấn cao cấp của Alston & Bird LLP cho rằng Việt Nam cần quan tâm đến các chương trình như Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực RCEP, Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – Liên minh châu Âu EVFTA, sáng kiến “vành đai & con đường” BRI, chiến lược hợp tác Việt Trung “Hai hành lang và một vành đai kinh tế”…
Theo bà Mary Tarnowka, Việt Nam đã cam kết và đang khẩn trương thực hiện lộ trình đổi mới, thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế, thu hút đầu tư, thương mại nước ngoài và tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
“Tuy nhiên, để đạt được những mục tiêu này, Việt Nam phải đẩy mạnh hơn nữa tiến trình xây dựng hệ thống pháp lý công bằng, minh bạch để tạo ra môi trường sản xuất kinh doanh thuận lợi. Đặc biệt, Việt Nam cần thực hiện an toàn sản phẩm và vấn đề tuân thủ, nhằm thúc đẩy thu hút DN, dòng vốn ngoại đầu tư, kinh doanh vào thị trường của mình”, bà Mary Tarnowka khẳng định.
Minh Lâm (Theo Thời báo Ngân hàng)